Reading Zindanı Baladı (Oscar Wilde) nasıl bir kitap? -Kitap İncelemesi-

READİNG ZİNDANI BALADI - THE BALLAD OF  READING GAOL (OSCAR WİLDE)

İrlandalı şair ve yazar olan Oscar Wilde, ölümünden sonra yayınlanan, bu son eserinde İngiltere'deki hapishane yıllarındaki Thomas Wooldridge isimli idam edilmiş bir askeri konu alarak aslında tüm hapishaneyi anlatmış. Wooldridge karısını öldürerek idam cezasına çarptırılmış eski bir askerdir. Wilde, balat biçimde yazdığı bu eserinde size bir şiir oku tadı verirken, acılı bir ortamı, bir canın idam edilişini anlatıyor. Everest Yayınları'ndan Oğuz Baykara'nın çevirisiyle çıkan kitap karşılaştırmalı olarak basılmış. İngilizcesi o kadar eşsiz ve ahenkli olan bir şiiri, Türkçe'ye düzmantık bir şekilde çevirmeyen Baykara, gerçekten harika  bir iş çıkarmış. Bir örnek vermek gerekirse:

The Warders strutted up and down,

And kept their herd of brutes, 

Their unifroms were spick and span,

And they wore their Sunday suits,

But we knew the work they had been at

By the quicklime on their boots

 Bekçiler yürürken ileri geri,

Bir güruha yapıyordu çobanlık!

Hepsi iki dirhem bir çekirdekti,

Takımları gıcır gıcır bayramlık...

Biz bilirdik onların asıl işi ne...

Pabuçları bulanmıştı kirece

Bence Türkçe'nin gücünü hakkıyla vermiş Oğuz Baykara.

Şiire dönecek olursak... Merkezde ismi hiç geçmeden asılan bir adam, anlatılan bütün mahkumların acısı. Bir idam cezalısının o umutsuz halinden en sonki mutlu ayrılışını ince ince işleyen Wilde, infazdan sonraki acımasız memurları, umursuz rahipleri ve en çok da umutsuzca bakan tüm mahkumları muhteşem betimlemelerle anlatıyor.

İdamlıklar avlusunun, serttir taşları,

Islak duvarları kalkar semaya,

Burada gezinip hava alırdı,

Kurşuni bir gökyüzünün altında.

Bu acı dolu duvarları, voltalarken dizelerine aktarmıştır Wilde. Wooldridge'nin acısını bir tanışıklığı olmadan içinde yaşamış, bu muhteşem eseri yazmıştır. Salıverinmesinin hemen ardından İngiltere'yi terkeden Wilde bir daha geri dönmemiş, Paris'te fakir bir otel odasında ölmüştür.

Yet each man kills the thing which he loves diye başlayan meşhur dizelerin sonunda gelen:

For each man kills the thing he loves,Yet each man does not die.

dizeleri, şiiriin sonunda şöyle biter:

The man had killed the thing he loved,And so he had to die.

Bir sonraki yazımda görüşmek üzere...